“ပင္လယ္ေရေအာက္က သေဘၤာကိုယ္ထည္ကို သံေခ်းမစားေအာင္ ဘယ္လို ကာကြယ္ထားသလဲ?”
ဒီအေၾကာင္းက၊ Ship construction ဘာသာအေနနဲ ့I&II MEO Combined Class အတြက္ Syllabus IMO 7.02 မွာ မပါေပမယ့္ OEW အတြက္ IMO 7.04 မွာေတာ့ ပါ ပါတယ္။ ေရေၾကာင္းအင္ဂ်င္နီယာ ေတြ အတြက္ကေတာ့ သိရမယ့္ အေၾကာင္းအရာပါဘဲ။
ပင္လယ္ေရေအာက္က သေဘၤာကိုယ္ထည္ကို သံေခ်းမစားေအာင္
၁။ (Painting method) သံေခ်းမစားေစတဲ့ ေဆးသုတ္ထားရပါမယ္။
၂။ (Cathode protection methods) သေဘၤာသံကိုယ္ထည္မွာ လ်ွပ္စစ္အဖိုဓါတ္ကေန အမဓါတ္သို ့ စီးဆင္းမႈေၾကာင့္ သံေခ်းတက္ရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ကို အသံုးခ်ၿပီး ကာကြယ္ျခင္းနည္း နဲ ့ ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။
လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ကူးပစၥည္းျဖစ္တဲ့ ပင္လယ္ေရရဲ ့ေအာက္မွာနစ္ေနတဲ့ သေဘၤာသံကိုယ္ထည္ (Ship hull) က တစ္ေနရာနဲ ့တစ္ေနရာ လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား (Potential) အနည္းငယ္ေျပာင္းတာနဲ ့ အနည္းငယ္ေသာ လွ်ပ္စစ္ (Current) ေတြက Potential ျမင့္တဲ့ အဖိုဓါတ္ Anode ကေန Potential နိမ့္တဲ့ အမဓါတ္ Cathode ဖက္ကိုစီးသြားပါ တယ္။
ဥပမာအားျဖင့္ သေဘၤာကိုယ္ထည္မွာ သုတ္ထားတဲ့ေဆး ပ်က္စီး သြားတဲ့ သံသားက Anode ျဖစ္လာၿပီး၊ လ်ွပ္စီးထြက္လာပါတယ္။
ဒီလိုလွ်ပ္စစ္စီးဆင္းမႈေၾကာင့္ လ်ွပ္စစ္စတင္ စီးဆင္းရာ Anode ျဖစ္ေနတဲ့ သေဘၤာသံကိုယ္ထည္ပိုင္း ကေန Corrosion cell ေတြ ထြက္လာတဲ့အတြက္ သံေခ်းစားသြားေစပါ တယ္။ လွ်ပ္စစ္စီး၀င္သြားတဲ့ အမဓါတ္ (Cathode) ျဖစ္ေနတဲ့ သေဘၤာသံကိုယ္ထည္ပိုင္းက သံေခ်းမစားပါဘူး။
ဒီ ျဖစ္စဥ္ Theory ကို အသံုးခ်ၿပီး နည္း ၂နည္းနဲ ့ သေဘၤာေရေအာက္က ကိုယ္ထည္ကို သံေခ်းမတက္ ေအာင္ ကာကြယ္ပါတယ္။
ပထမနည္း။ ။ ဇင့္သတၱဳ (Zinc) က သံ (Iron) ထက္စာရင္ လ်ွပ္စစ္စတင္စီးဆင္းမႈ (Higher potential) ပိုျဖစ္လြယ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္၊ Zinc တံုးေတြကို Anode အျဖစ္နဲ ့ေရေအာက္နစ္ေနတဲ့ သေဘၤာကိုယ္ထည္မွာ ကပ္ၿပီးတပ္ထားျခင္းအားျဖင့္၊ သေဘၤာရဲ ့သံကိုယ္ထည္အစား၊ Zinc anodes ေတြက စားသြားပါတယ္။ စားသြားတဲ့ Zinc anodes ေတြကိုေတာ့ အခ်ိန္တန္ရင္ အသစ္လဲေပးဖို ့ ေတာ့လိုပါတယ္။ Zinc အစား Aluminium ကိုလည္းသံုးတတ္ၾကပါတယ္။
ဒုတိယနည္း။ ။ Impressed current cathode protection system (လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ကို ထည့္သြင္းၿပီး လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားျခားနားခ်က္ Potential difference မရိွေအာင္ ထိမ္းေပးတဲ့ စနစ္)
လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား မတူညီ (Potential difference) တဲ့ အတြက္ လ်ွပ္စစ္စီးဆင္းမႈျဖစ္ၿပီး သံေခ်းစားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီနည္းရဲ ့ အဓိကလုပ္ေဆာင္ခ်က္က သေဘၤာသံကိုယ္ထည္ နဲ ့ Anode ၾကားမွာ လွ်ပ္စစ္စြမ္အား ျခားနားမႈ (Potential difference) မရိွေအာင္၊ လိုအပ္တဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ (Current) အၿမဲထိမ္းညိွၿပီး Anode တံုးေတြထံ လႊတ္ေပးထားပါတယ္။ Anode ကိုေတာ့ သံေခ်းစားမလြယ္တဲ့ lead/silver, platinum alloys and platinised titanium သတၱဳ ေတြ တစ္ခုခုနဲ ့ ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။
ဒီနည္းကို အေကာင္အထည္ေဖၚဖို ့က
၁။ Reference cell က သေဘၤာသံကိုယ္ထည္ နဲ ့ ဒီ Cell ၾကားက Voltage difference ကို ေထာက္လွမ္းပါတယ္။
၂။ Reference cell က ရရိွလာတဲ့ အလြန္ေသးငယ္တဲ့ micro-range reference cell current ကို Amplifier Controller က ႀကီးေအာင္ခ်ဲ ့ေပးၿပီး နဂိုသတ္မွတ္ထားတဲ့ Set value နဲ ့ ႏိႈင္းယွဥ္ပါတယ္။
ဒီ Set value current ဆိုတာက သံေခ်းမတက္ေအာင္ သေဘၤာသံကိုယ္ထည္နဲ ့ Anode ၾကား မွာ ထိမ္းသိမ္းထားရမယ့္ တန္ဖိုးပါ။
၃။ Controller က ထြက္လာတဲ့ amplified DC signal ကို အသံုးခ်ၿပီး၊ Rector က သေဘၤာေပၚမွာရိွေန တဲ့ AC current ကို ထိမ္းေက်ာင္း (Control) ၿပီး လိုသေလာက္လွ်ပ္စစ္ကို Anode ေတြထံ ပို ့ လႊတ္ေပးပါတယ္။
၄။ Anode ေတြထံ မပို ့လႊတ္မွီ AC current ကို DC current ျဖစ္ေအာင္ Rectifier က ေျပာင္းလဲေပးပါတယ္။
ပူးတြဲပါ ပံုေလးေတြနဲ ့ စာေသခ်ာဖတ္ၾကည့္ရင္ စာေမးပြဲေတြမွာ ေမးေလ့ရိွတဲ့ Impress current cathode protection system ကို လူတိုင္းရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားလည္ေလာက္မယ္လို ့ ထင္ပါတယ္။
သန္းလြင္ CE Face Book
ပင္လယ္ေရေအာက္က သေဘၤာကိုယ္ထည္ကို သံေခ်းမစားေအာင္
၁။ (Painting method) သံေခ်းမစားေစတဲ့ ေဆးသုတ္ထားရပါမယ္။
၂။ (Cathode protection methods) သေဘၤာသံကိုယ္ထည္မွာ လ်ွပ္စစ္အဖိုဓါတ္ကေန အမဓါတ္သို ့ စီးဆင္းမႈေၾကာင့္ သံေခ်းတက္ရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ကို အသံုးခ်ၿပီး ကာကြယ္ျခင္းနည္း နဲ ့ ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။
လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ကူးပစၥည္းျဖစ္တဲ့ ပင္လယ္ေရရဲ ့ေအာက္မွာနစ္ေနတဲ့ သေဘၤာသံကိုယ္ထည္ (Ship hull) က တစ္ေနရာနဲ ့တစ္ေနရာ လွ်ပ္စစ္ စြမ္းအား (Potential) အနည္းငယ္ေျပာင္းတာနဲ ့ အနည္းငယ္ေသာ လွ်ပ္စစ္ (Current) ေတြက Potential ျမင့္တဲ့ အဖိုဓါတ္ Anode ကေန Potential နိမ့္တဲ့ အမဓါတ္ Cathode ဖက္ကိုစီးသြားပါ တယ္။
ဥပမာအားျဖင့္ သေဘၤာကိုယ္ထည္မွာ သုတ္ထားတဲ့ေဆး ပ်က္စီး သြားတဲ့ သံသားက Anode ျဖစ္လာၿပီး၊ လ်ွပ္စီးထြက္လာပါတယ္။
ဒီလိုလွ်ပ္စစ္စီးဆင္းမႈေၾကာင့္ လ်ွပ္စစ္စတင္ စီးဆင္းရာ Anode ျဖစ္ေနတဲ့ သေဘၤာသံကိုယ္ထည္ပိုင္း ကေန Corrosion cell ေတြ ထြက္လာတဲ့အတြက္ သံေခ်းစားသြားေစပါ တယ္။ လွ်ပ္စစ္စီး၀င္သြားတဲ့ အမဓါတ္ (Cathode) ျဖစ္ေနတဲ့ သေဘၤာသံကိုယ္ထည္ပိုင္းက သံေခ်းမစားပါဘူး။
ဒီ ျဖစ္စဥ္ Theory ကို အသံုးခ်ၿပီး နည္း ၂နည္းနဲ ့ သေဘၤာေရေအာက္က ကိုယ္ထည္ကို သံေခ်းမတက္ ေအာင္ ကာကြယ္ပါတယ္။
ပထမနည္း။ ။ ဇင့္သတၱဳ (Zinc) က သံ (Iron) ထက္စာရင္ လ်ွပ္စစ္စတင္စီးဆင္းမႈ (Higher potential) ပိုျဖစ္လြယ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္၊ Zinc တံုးေတြကို Anode အျဖစ္နဲ ့ေရေအာက္နစ္ေနတဲ့ သေဘၤာကိုယ္ထည္မွာ ကပ္ၿပီးတပ္ထားျခင္းအားျဖင့္၊ သေဘၤာရဲ ့သံကိုယ္ထည္အစား၊ Zinc anodes ေတြက စားသြားပါတယ္။ စားသြားတဲ့ Zinc anodes ေတြကိုေတာ့ အခ်ိန္တန္ရင္ အသစ္လဲေပးဖို ့ ေတာ့လိုပါတယ္။ Zinc အစား Aluminium ကိုလည္းသံုးတတ္ၾကပါတယ္။
ဒုတိယနည္း။ ။ Impressed current cathode protection system (လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ကို ထည့္သြင္းၿပီး လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားျခားနားခ်က္ Potential difference မရိွေအာင္ ထိမ္းေပးတဲ့ စနစ္)
လွ်ပ္စစ္စြမ္းအား မတူညီ (Potential difference) တဲ့ အတြက္ လ်ွပ္စစ္စီးဆင္းမႈျဖစ္ၿပီး သံေခ်းစားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီနည္းရဲ ့ အဓိကလုပ္ေဆာင္ခ်က္က သေဘၤာသံကိုယ္ထည္ နဲ ့ Anode ၾကားမွာ လွ်ပ္စစ္စြမ္အား ျခားနားမႈ (Potential difference) မရိွေအာင္၊ လိုအပ္တဲ့ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ (Current) အၿမဲထိမ္းညိွၿပီး Anode တံုးေတြထံ လႊတ္ေပးထားပါတယ္။ Anode ကိုေတာ့ သံေခ်းစားမလြယ္တဲ့ lead/silver, platinum alloys and platinised titanium သတၱဳ ေတြ တစ္ခုခုနဲ ့ ျပဳလုပ္ထားပါတယ္။
ဒီနည္းကို အေကာင္အထည္ေဖၚဖို ့က
၁။ Reference cell က သေဘၤာသံကိုယ္ထည္ နဲ ့ ဒီ Cell ၾကားက Voltage difference ကို ေထာက္လွမ္းပါတယ္။
၂။ Reference cell က ရရိွလာတဲ့ အလြန္ေသးငယ္တဲ့ micro-range reference cell current ကို Amplifier Controller က ႀကီးေအာင္ခ်ဲ ့ေပးၿပီး နဂိုသတ္မွတ္ထားတဲ့ Set value နဲ ့ ႏိႈင္းယွဥ္ပါတယ္။
ဒီ Set value current ဆိုတာက သံေခ်းမတက္ေအာင္ သေဘၤာသံကိုယ္ထည္နဲ ့ Anode ၾကား မွာ ထိမ္းသိမ္းထားရမယ့္ တန္ဖိုးပါ။
၃။ Controller က ထြက္လာတဲ့ amplified DC signal ကို အသံုးခ်ၿပီး၊ Rector က သေဘၤာေပၚမွာရိွေန တဲ့ AC current ကို ထိမ္းေက်ာင္း (Control) ၿပီး လိုသေလာက္လွ်ပ္စစ္ကို Anode ေတြထံ ပို ့ လႊတ္ေပးပါတယ္။
၄။ Anode ေတြထံ မပို ့လႊတ္မွီ AC current ကို DC current ျဖစ္ေအာင္ Rectifier က ေျပာင္းလဲေပးပါတယ္။
ပူးတြဲပါ ပံုေလးေတြနဲ ့ စာေသခ်ာဖတ္ၾကည့္ရင္ စာေမးပြဲေတြမွာ ေမးေလ့ရိွတဲ့ Impress current cathode protection system ကို လူတိုင္းရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားလည္ေလာက္မယ္လို ့ ထင္ပါတယ္။
သန္းလြင္ CE Face Book
No comments:
Post a Comment